نکاتی در رابطه با مسجد شیخ زائد

مسجد شیخ زائد یکی از بزرگترین مساجد جهان و هنر های  عظیم معماری است که به عمد مکاتب مختلف معماری اسلامی را در هم آمیخته است. این مسجد معروف دارای 82 گنبد، بیش از 1000 ستون،  لوسترهای طلاکاری شده با طلای 24 عیار و بزرگترین فرش دستباف جهان است. نمازخانه اصلی این مسجد تحت سلطه یکی از بزرگترین لوسترهای جهان است. مرحوم شیخ زاید بن سلطان آل نهیان این مسجد را برای انتقال پیامدهای تاریخی و تجسم پیام صلح، تحمل و تنوع اسلامی ساخت. وی قصد داشت كه مسجد جامع مرجع زنده ای از معماری مدرن اسلامی باشد كه گذشته و حال را پیوند داده و محلی از علم و دانش اسلامی را ایجاد كند كه نشان دهنده ارزش های اصیل اسلامی باشد.

مسجد شیخ زائد در کجا واقع شده است؟

اگر تا به حال به امارت متحده عربی سفر کرده باشید بدون شک به این موضوع پی برده اید که در کشور مساجد گوناگونی سر به فلک کشیده اند که هر کدام به تنهایی بیانگر هنرهای اسلامی می باشند. با اینکه شهر اوظبی به تنهایی خاستگاه 1500 مسجد بی نظیر اسلامی است اما بدون شک برجسته ترین مسجد در امارت متحده که قابل قیاس با سایر مساجد دیگر این کشور نمی باشد مسجد شیخ زائد است.مسجد شیخ زائد  یکی از هشت مسجد بزرگ جهان است و نه تنها از نظر اندازه بلکه از نظر معماری نیز معروف می باشد. این مسجد با داشتن دیوارهای مرمر، سنگ کاری پیچیده و لوسترهای کریستالی توانسته است شهرتی جهانی یابد.

تاریخچه

 مسجد جامع که بین سالهای 1996 و 2007 ساخته شده است دارای ابعاد مجموعه ساختمان تقریباً 290 در 420 متر (950 در 1380 فوت) و مساحت بیش از 12 هکتار (30 هکتار) را شامل می باشد.محور اصلی ساختمان در حدود 11 درجه جنوب غرب واقعی چرخانده شده و آن را در جهت کعبه در مکه، عربستان سعودی تراز می کند. این پروژه توسط رئیس جمهور فقید امارات متحده عربی (امارات متحده عربی)، شیخ زائد بن سلطان آل نهیان که می خواست ساختاری ایجاد کند که تنوع فرهنگی جهان اسلام را با ارزشهای تاریخی و مدرن معماری و هنر متحد کند، راه اندازی شد. در سال 2004، شیخ زاید درگذشت و در صحن مسجد دفن شد. دفاتر مرکز مسجد جامع شیخ زائد که در مناره های غربی واقع شده اند، عملیات روزمره را مدیریت می کند و از طریق فعالیت های فرهنگی آموزشی و برنامه های بازدید کننده، به عنوان مرکزی برای یادگیری و کشف خدمت می رسانند.

عناصر اصلی معماری مسجد شیخ زائد

شاید قابل توجه ترین عنصر این مسجد مجموعه 82 گنبد باشد که بزرگترین آن در مرکز نمازخانه اصلی واقع شده است. این گنبدها دارای روکش مرمر سفید خالص، تاج و گلدان های هلالی شکلی هستند که با موزاییک شیشه ای طلا تزئین شده است. مناره های مسجد شیخ زائد سبک های Mameluke  Ottoman و Fatimid را به گونه ای ترکیب می کنند که سبک های مختلف معماری اسلامی را در یک بیان هنر و زیبایی نشان می دهد.استفاده از سنگ مرمر طبیعی چند رنگ نتایج هنری جدیدی را ایجاد می کند از جمله این نتایج می توان به ستون های تاج دار تزئین شده که دارای تاج هایی در پایین ستون هستند، اشاره کرد.

این روش خارق العاده در معماری اسلامی ابتکاری است. رنگ دیوارها، ستون ها و فرش به گونه ای هماهنگ شده است که مسجد را به یک شاهکار هنری تبدیل می کند.ویژگی مهم دیگر شیشه کاری هنری است. موزاییک، حکاکی و شیشه های ماسه ای طرح های سنتی اسلامی را از تقارن و تکرار به نمایش می گذارد.این مسجد چهار مناره دارد که طول هر کدام تقریباً 106 متر است. هر مناره از سه شکل هندسی مختلف تشکیل شده است. اولی مربعی است که پایه مناره را تشکیل می دهد. سبک معماری آن نشان دهنده سبک مراکشی، اندلسی و مملوکی می باشد. قسمت دوم مناره دارای شکل هشت ضلعی است، این هشت ضلعی طرحی است که به دوران Mameluke (قرون 13 تا 16) برمی گردد. بخش سوم استوانه ای شکل است که از دوران عثمانی (قرن 14 تا 20) طراحی شده است.

فانوس تاج پوشیده شده از موزاییک شیشه ای طلا به دوران فاطمیون (قرن 10 تا 12( برمی گردد. فرش نمازخانه اصلی بزرگترین فرش دستباف جهان را در خود جای داده است. طرح پیچیده مدالیون اسلامی توسط دکتر علی خالیقی، سازنده و هنرمند فرش نسل سوم ساخته شده است. فرش عمدتا پشمی و یک تکه 5700 متر مربع است و تقریباً توسط 1200 صنعتگر ساخته شده است.
کل پروژه ساخت این فرش دو سال به طول انجامید که شامل هشت ماه برای طراحی و 12 ماه برای گره زدن است.بزرگترین فرش دستبافت جهان کف نماخانه اصلی را زینت داده است . این فرش 7119 متر مربع مساحت دارد و 72 درصد از پشم و 28 درصد از پنبه تشکیل شده است . مسجد شیخ زائد همچنین دارای هفت لوستر بلوری ساخته شده توسط فاوستیگ مونیخ، آلمان است. عرض بزرگترین لوستر 10 متر، ارتفاع 15 متر و وزن آن 12 تن است. دو نسخه کوچکتر از همان طرح در نمازخانه اصلی نیز واقع شده است. لوستر های کوچک تر هر کدام 8 تن وزن دارند. چهار لوستر به رنگ آبی با طرح و اندازه مشابه در ورودی های  سالن مسجد دیده می شود که زیبایی عجیبی به این مسجد می بخشد. بزرگترین این لوستر ها با وزن حدود 2 تن در ورودی سرسرای اصلی واقع شده است.

دیواره های مرمر و سفید مسجد شیخ زائد

دیوارهای مسجد شیخ زائد  کاملاً از سنگ مرمر مقدونیه ساخته شده است. رنگ سفید یکی از شگفت انگیزترین خصوصیات این مسجد باشکوه می باشد که توجه هر بیننده ای را به خود جلب می نماید. این رنگ توسط مرحوم شیخ زاید به عنوان مصداق پاکی انتخاب شده است. دیوارهای مرمر با سنگ های رنگارنگ به شکل گل در سراسر مسجد تعارف شده است.

قوانین مسجد شیخ زاید ابوظبی

بازدیدکنندگان به جز زمان نماز می توانند به تماشای این بنا بنشینند یک تور 45 دقیقه ای بصورت رایگان ضمن اشاره به برخی موارد برجسته ، معماری داخلی به شما توضیحات کامل را ارائه می دهند . بر حسب آداب و رسوم مسجد ، تمامی بازدید کنندگان ملزم به پوشیدن شلوار یا دامن بلند بوده ، که گشاد و تا مچ پا باشند ، لباس هایشان باید آستین بلند بوده و از روسری ( بانوان) استفاده کنند . در صورت نپوشیدن لباس نامناسب باید به رختکن بروند و از عبای کلاه دار رایگانی که در آنجا وجود دارند، استفاده کنند .

نکات باورنکردنی در رابطه با مسجد

1. همانطور که کمی قبل تر هم ذکر نموده ایم  ؛ هفت لوستر طلاکاری شده به همراه میلیون ها کریستال سواروسکی از اتریش طراحی شده است . بزرگترین لوستر ها یکی از بزرگترین لوسترهای جهان است که 10 متر عرض ، 15 متر ارتفاع و 12 تن وزن دارد .
2. فرشی که در این مسجد پهن شده است ، به عنوان بزرگترین فرش جهان در کتاب گینس رکورد ثبت شده است .
3. دیوار قبله به طرز ظریفی تزئین شده است تا نمازگزاران را از نماز منحرف نکند و با استفاده از رسم الخط سنتی کوفی ، 99 صفت خداوند بر آن نقش بسته است .
4. این مسجد برای بازید کنندگان غیر مسلمان باز است .

طراحی و ساخت

طراحی مسجد شیخ زائد از طراحی پارسی، مغول و مسجد اسکندریه و مسجد ابوالعباس المرسی در مصر الهام گرفته شده است. همچنین معماری مسجد هندو اسلامی، به ویژه مسجد پادشاهی در لاهور پاکستان تأثیر مستقیم بر روی معماری این سازه داشته است.در رابطه با گنبد و کف این مسجد باید بدانید که  طرح از مسجد بدشاهی برگرفته شده است.

در یک سرمایه گذاری مشترک بین پیمانکاران ایتالیایی Impregilo و Rizzani de Eccher، بیش از 3000 کارگر و 38 شرکت پیمانکاری فرعی در ساخت این پروژه به خدمت گرفته شدند. این مسجد طبق قرارداد دوم با سرمایه گذاری مشترک بین ACC و Six Construct (بخشی از شرکت بلژیکی BESIX Group) بین سالهای 2004 و 2007 به پایان رسید.سنگ مرمر، طلا، سنگ های نیمه قیمتی، بلورها و سرامیک ها مواد طبیعی بودند که به دلیل داشتن کیفیت بسیار بالا برای بسیاری از طراحی و ساخت آن انتخاب شده اند.