راز طراحی این مساجد در ترکیه که هیچکس نمیداند

مقدمه:

کشور ترکیه یکی از ممالکی است که در سال های اخیر گردشگران زیادی را به خود جذب کرده است، دلایلی چون آب و هوای خوب و دلپذیر، سواحل زیبا و محیط زیست تمیز باعث شیفتگی توریست ها به این منطقه شده است، در این سرزمین شهرهای تفریحی و ساحلی بسیاری وجود دارد که هر کدام مکان های دیدنی و جذاب خود را دارند.

شهر استانبول و آنتالیا از جمله شهرهای زیبایی است که اکثر توریست ها آنها را جهت مسافرت و لذت بردن از جاهای دیدنی شان انتخاب می کنند. در این کشور مسجد های بسیاری هستند که جزء برترین و با عظمت ترین مساجد در جهان محسوب می شود. این مساجد صرفا برای عبادت نبوده در حالی که به خاطر زیبایی بی نظیر آن  از جمله  مهمترین مکان های توریستی این  کشور است، به گونه ای که هنر مسلمانان و زیبایی به وضوح در ساختار و نقش های مسجد ها مشاهده می شوند.

فضاهای داخلی زیبا و شکیل تا منظره های دیدنی بیرون این مسجد ها، قسمت های متفاوتی داشته که مشاهده هر کدام از این قسمت ها لذت منحصر به فرد خود را دارد، و به مکان های تفریحی بی نظیر مبدل شده است. ایرانی ها به خاطر اشتراکات فرهنگی و تاریخی زیاد بین دو کشور، اکثرا ترکیه را برای سفرهای خود انتخاب می کنند.  از جمله مشترک ها ، سبک معماری و ساخت مساجد می باشد که با هم فرق ها و تشابهاتی دارند.

نگاهی به مساجد ترکیه

مسجدها در ترکیه از سازه های تاریخی و بخش مذهبی  این کشور می باشند که بسیاری از آن ها در شهر استانبول هستند زیرا در سالیان گذشته کانون امپراتوری عثمانی بوده، این شهر گردشگری در میان اروپا و آسیا جای دارد برای همین این شهر دارای مکان های فرهنگی، تاریخی و مذهبی زیادی است.

مسجدها از باشکوه ترین مکان های دیدنی استانبول هستند که هم از نظر عبادی و هم فرهنگی ارزشمند می باشند، این مساجد در زمان عثمانی ها ساخته شده اند و هنوز هم تعدادی از آن ها در شهر وجود دارند و جزء جاهای دیدنی  شهر محسوب می شود. در ترکیه گلدسته های سفید نشانه آبادانی است.

مساجد همیشه در عین زیبایی و پاکیزگی پذیرای مردم جهت اقامه نماز می باشد. معمولا در این کشور به مسجد محل سجده گاه، نمازخانه و  جامی می گویند که برگرفته از زمان های گذشته می باشد که مسجد را جامی می نامیدند.

راز ساخت مساجد زیر

مسجد شش گلدسته:

مسجد سلطان احمد از بهترین نشانه های شهر باستانی استانبول است که در وسط شهر و رو در روی موزه ایا صوفیا می باشد، این مسجد را سلطان احمد بنیان نهاد و کار ترسیم و ساختار آن را محمد آقا شروع و به اتمام رساند، وجود شش مناره موجب برتری آن نسبت به دیگر مساجد در جهان شده است. دلیل این که دارای شش گلدسته است به خاطر اشتباه شنیداری معمار بوده است چرا که به جای کلمه Altin(طلا) سهوا Alti(عدد ۶) را شنیده و مسجد را با شش گلدسته می سازد. فضای آن گسترده و شامل تعدادی منابع آب جهت وضو گرفتن و شستن می باشد. در مرکز مسجد پله هایی از جنس مرمر وجود دارد که مردم را به سمت جایگاه نماز راهنمایی می کند. همینطور در آن آبنما برای زیبایی قرار داده شده است. درب ورودی آن از جنس چوب زمان سلجوقیان با شکل های گوناگون ساخته شده است. ظاهر آن با کاشی های به رنگ آبی ساخته شده به همین دلیل به آن مسجد آبی می گویند.

مسجد شاکرین:

این مسجد در قسمت شرقی استانبول واقع شده است و در طی ۵ سال ساخته شده و جزء مساجد جدید ترکیه و دنیای اسلام است و به خاطر این که معمار آن یک زن مسلمان می باشد معروف گردیده، این مسجد به وصیت خانواده سمیه شاکرین که از خیرین ترکیه است بنا شده است، دو گلدسته به ارتفاع ۳۵ متر دارد. دلیلی که موجب تفاوت آن با دیگر مساجد شده معماری داخلی نوین و مجهز آن می باشد به طوری که سه طرف مسجد شیشه ای است.

مسجد سلیمانیه:

هر پادشاهی جهت به نمایش گذاشتن قدرت خود یک سری کارهایی را انجام می دادند. سلطان سلیمان پادشاه عثمانی جهت باقی ماندن نام و آوازه اش  در میان مردم فرمان ساخت مسجد سلیمانیه را داد، این مسجد بر روی یک تپه بنا شده است و حفاظی که در پشت آن وجود دارد چشم انداز زیبایی از تنگه بسفر و شاخ طلایی را به نمایش میگذارد، این مسجد به دلیل مساحت زیادی که دارد دومین مسجد بزرگ شهر نام گرفته است. معمار این مسجد برای بنا نهادن آن هنر اسلامی و بیزانس را در هم آمیخته که دارای ۴ گلدسته می باشد وجود این گلدسته ها نشان دهنده آن است که سلطان سلیمان دهمین پادشاه و چهارمین امپراطوری بوده که حکومت می کرده است.

مسجد شاهزاده:

این مسجد را هم معمار سینان بنا نهاده، مسجد شامل یک باغ وسیع و دو گلدسته قشنگ است که نمای خاصی به مسجد می بخشد، دلیل ساخت آن هم بدین گونه است که سلطان سلیمان اول به خاطر از دست دادن فرزندش آن را بنا نهاد تا یاد و خاطره فرزندش زنده نگه داشته شود. ساختار این بنا جزء با عظمت ترین طرح ها در میان مساجد جهان می باشد.

مسجد فاتح:

هنگامی که سلطان محمد فاتح قسطنطنیه را فتح نمود فرمان ساخت مساجد زیادی را داد تا از این طریق چیرگی و پیروزی اسلام را به رومیان نمایان سازد، این مسجد در محل ویرانه های کلیسای حواریون بنا شده است. عظمت مسجد فاتح آن را به مکانی تفریحی در استانبول مبدل کرده که توریست های زیادی به آنجا جذب می شود. معماری آن خاص و برگرفته از معماری ترک می باشد. نمای شیک و ساختار با عظمت مسجد از خصوصیات ویژه آن است.

مسجد جدید:

در اوایل به نام مسجد والده سلطان نام داشته است، کلا ۶۶گنبد و دو گلدسته وسیع دارد و در مرکز توریستی و تجاری استانبول جای دارد برای همین همواره گردشگران زیادی به آنجا می روند، به خاطر مشکلات سیاسی ساخت مسجد با مشکل مواجه شد. صفیه سلطان با ساخت این مسجد در مرکز شهر محل زندگی یهودیان  تصمیم داشت اسلام را در شهر توسعه دهد. این مسجد با کاشی های ایزنیکی مزین شده و در بنا نهادن آن از ستون های سنگی بهره گرفته شده است.

مسجد جامع بورسای:

این مسجد طبق معماری سلجوقی و به فرمان بایزید اول بنا شده است. دلیل ساخت آن این بوده که پادشاه نیت کرده که اگر در ۲۰ جنگ موفق شود مسجدی با ۲۰ گنبد بسازد. شکل مسجد مستطیل مانند و شامل ۲۰ گنبد است و در محوطه آن آبنمایی جهت وضو گرفتن نماز گزاران وجود دارد، این مسجد به خاطر حرفه های خط اسلامی در دنیا وسیع ترین مسجد محسوب می شود، همچنین در داخل آن نقش های خطی روی دیوار است که خطاط های معروف عثمانی آن ها را نگاشته اند.

مسجد رستم پاشا:

از آن جایی که ترکیه کشور مساجد لقب گرفته در زمان عثمانی ها امپراطوران جهت به نمایش گذاشتن عظمت خود و به جا ماندن اسم و آوازه شان فرمان بنا نهادن مساجد را صادر می کردند. مسجد رستم پاشا نیز در زمان حکومت عثمانی  به دستور دختر سلطان سلیمان بعد از  وفات همسرش برای زنده نگه داشتن نامش ساخته

شد، این مسجد بر بالای یک بازار قدیمی پر رفت و آمد ساخته شده است. کاشی های به کار رفته در ساختار این مسجد از سنگ زمرد، منگنز، ایزنیک و … می باشد، همچنین محراب مسجد در داخل دیوار قرار دارد و به طرف مکه مکرمه بوده و نماز گزاران نماز را به این جهت می خوانند.

مسجد نور عثمانیه:

این مسجد متعلق به قرن ۱۸ است که در مجاورت بازار وسیع استانبول قرار دارد. سلطان محمود دوم بعد از مشاهده هنر ایتالیا خواهان بنا نهادن این مسجد به همان شیوه شد که با مخالفت عالمان دین روبه رو شد بعد از مرگش برادرش آن را به اتمام رساند، به دلیل وجود چندین پنجره نور زیادی به داخل مسجد می تابد

برای همین آن را مسجد نور می نامند. شامل۱۲ستون و۳۲ پنجره است و چند آیه از سوره نور  روی گنبد آن مکتوب گشته است، البته پیش از بنا کردن این مسجد در مکان مورد نظر یک مسجد دیگری به نام مسجد فاطمه خاتون ساخته شده بود‌. محوطه مسجد به طرزی ماهرانهU شکل می باشد و وضو خانه روی دیوار خارجی مسجد ایجاد شده است.

سخن پایانی

کشور ترکیه از دید همه مردم دنیا یک کشور جذاب با فرهنگ و سنتی ویژه است و همه ساله به خاطر عناصر کهن و طبیعتی بکر افراد بسیاری به این کشور سفر می کنند. همانطور که گفته شد مسجد های ترکیه فقط مکانی برای عبادت نمی باشد بلکه نمایان گر توانایی پادشاهان عثمانی و مرتبه سیاسی و تاریخی آن ها و معماری برجسته در این کشور می باشد، افزون بر بعدهای زیبایی، معماری و فرهنگی این بناها، مساجد نیز شکوه خاصی به مکان های تفریحی و گردشگری ترکیه داده است، از آن جایی که این کشور تاریخ دیرینه دارد مسجدها نشان دهنده قسمت میانی تاریخ کشور ترکیه است. فرهنگ و تاریخ  پربار ترکیه به وسیله همین مساجد به دیگران شناسانده می شوند.