کلیسای جامع شارتر را بیشتر بشناسید.

کلیسای جامع شارتر یکی از معروف ترین و بزرگ ترین کلیساهایی است که در شمال غربی فرانسه واقع شده است. این کلیسا به طور کلی به عنوان یکی از سه نمونه اصلی معماری گوتیک فرانسوی (همراه با کلیسای جامع آمیان و کلیسای جامع ریمز) رتبه بندی می شود. اعتقاد راسخ به مراد دهی این کلیسا موجب گشته است تا هر ساله افراد زیادی از سراسر جهان به قصد دستیابی به حاجت و همچنین شفا بخشی از این مکان مقدس بازدید نمایند.

تاریخچه

تا به امروز پنج کلیسای جامع در این مکان ایستاده اند. ساختمان های جدید هرکدام جایگزین ساختمان قبلی شده اند که در اثر جنگ یا آتش سوزی آسیب دیده است.اولین کلیسا که متعلق به قرن چهارم بود و در پایه دیوار گالو-رومی واقع شده بود. این عبادت گاه به دستور دوک آکویتن در سال 743 به مشعل گذاشته شد. دومین کلیسای موجود در این محل توسط دزدان دریایی دانمارکی در سال 858 به آتش کشیده شد. پس از این آسیب دیدگی کلیسا سپس توسط اسقف گیزلبرت بازسازی و در مقیاس بزرگ تری ساخته گشت اما متاسفانه این معبد نیز در سال 1020 توسط آتش تخریب شد.امروزه تنها یک کلیسا که اکنون به عنوان کلیسای مقدس لوبین شناخته می شود، باقی مانده است.معبد باقی مانده نام خود را از لوبینوس اسقف چارترس در اواسط قرن 6 گرفته است و به یکی از عبادت گاه های مشهور جهانی تبدیل گشته است.

در سال 962 میلادی مجدد کلیسا جامع شارتر در اثر آتش سوزی دچار آسیب دیدگی شد، در پی این آسیب دیدگی برای چندمین بار این معبد بازسازی گشت. متاسفانه این آخرین آتش سوزی نبود. آتش سوزی جدی تری در 7 سپتامبر 1020 رخ داد و پس از آن اسقف فولبرت ( از 1006 تا 1028) تصمیم به ساخت کلیسای جامع جدید گرفت. او به خانه های سلطنتی اروپا متوسل شد و کمک های سخاوتمندانه ای برای بازسازی از جمله هدیه ای از طرف Cnut بزرگ، پادشاه نروژ، دانمارک و بسیاری از انگلیس دریافت کرد.کلیسای جامع جدید در راس و اطراف بقایای کلیسای قرن 9 ساخته شد.

این مرکز شامل یک کلیسای گردشی در اطراف نمازخانه قبلی بود که توسط سه کلیسای بزرگ با سقف طاق بشکه ای رومانسک و طاق کشاله ران احاطه شده بود. در بالای این سازه کلیسای فوقانی به طول 108 متر و عرض 34 متر ساخته شد.  مراحل بازسازی در قرن بعدی طی چند مرحله انجام شد و در پایان پروژه، در سال 1145 با نمایش شور و شوق عمومی که فرقه گاری ها نامیده می شد، بازگشایی گشت.

آتش سوزی و بازسازی

در شب 10 ژوئیه 1194، آتش سوزی مهم دیگری کلیسای جامع شارتر را ویران کرد. در این آتش سوزی فقط دخمه، برج ها و نمای جدید سازه بدون آسیب مانده بودند.این کلیسای جامع به دلیل آثار مشهوری که از مریم مقدس در آن قرار گرفته بود، در سراسر اروپا به عنوان یک مکان زیارتی شناخته می شد.پس از جمع آوری بودجه از طرف حامیان سلطنتی و نجیب در سراسر اروپا و همچنین کمکهای اندک مردم عادی  بازسازیً بلافاصله آغاز شد.برخی از بخشهای ساختمان از جمله دو برج و درگاه سلطنتی که در انتهای غربی بدون آسیب مانده بودند در کلیسای جامع جدید گنجانیده شدند.

انقلاب فرانسه در قرن نوزدهم

در اوایل انقلاب فرانسه جمعیتی با حمله به این سازه شروع به تخریب مجسمه در ایوان شمالی کلیسای جامع شارتر نمودند.در پی این تخریب کمیته انقلابی محلی تصمیم به تخریب کلیسای جامع از طریق مواد منفجره گرفت و از یک معمار محلی خواست تا بهترین مکان را برای تنظیم انفجارها پیدا کند. وی با اشاره به اینکه مقدار زیادی آوار از ساختمان تخریب شده باعث مسدود شدن خیابان ها می شود ساختمان را از تخریب نجات داد.این کلیسای جامع، مانند نوتردام پاریس و دیگر کلیساهای جامع بزرگ، در مالکیت دولت فرانسه قرار گرفت و عبادت تا زمان ناپلئون در این مکان متوقف شد.در سال 1836، به دلیل سهل انگاری کارگران، آتش سوزی آغاز شد که سقف چوبی پوشیده شده از سرب و دو زنگوله را از بین برد اما ساختار ساختمان و شیشه های رنگی هیچ گونه آسیبی ندیدند. پس از این آتش سوزی سقف قدیمی با سقفی پوشیده شده از مس بر روی قاب آهنی جایگزین شد تا در هنگام آتش سوزی ها آسیب کمتری به سازه وارد گردد.

جنگ جهانی دوم

جنگ جهانی دوم، در فرانسه، نبردی بین متفقین و آلمانی ها بود که آسیب های زیادی به سازه های ساکن در این کشور وارد نمود. در ژوئیه سال 1944 انگلیسی ها و کانادایی ها با رساندن خود به شهر کان تلاش خود را برای فتح این شهر و شکست دشمن در پیش گرفتند.آمریکایی ها و پنج لشکر تحت نظر آن ها با انتخاب یک مسیر جایگزین برای ورود به آلمان توانسته اند در این مرحله از نبرد، پیروز میدان گردند.آن ها به جای استفاده از مسیر غربی و جنوبی، از مسیر شرقی کان برای رسیدن به خط مقدم آلمان استفاده نمودند.

هیتلر به كلوژ  کمیسر آلمان، دستور داد تا برای قطع ارتباط آمریکایی ها به غرب برود. این موضوع موجب شد در نهایت متفقین در اواسط آگوست سال 1944 به سمت شارتر روانه گردند.در 16 آگوست 1944، هنگام مداخله سربازان آمریکایی در شارتر، کلیسای جامع شارتر به لطف سرهنگ آمریکایی Welborn Barton Griffith Jr (1941-1901) که دستور تخریب کلیسای جامع را تایید ننمود، از ویرانی نجات یافت.آمریکایی ها معتقد بودند که کلیسای جامع شارتر  توسط دشمن عنوان مخزنی برای زخیره مهمات و همچنین مکانی به عنوان توپخانه استفاده قرار می گیرد.

گریفیت با همراهی یک سرباز داوطلب تصمیم گرفت تا در جهت بررسی این موضوع که آیا آلمانی ها از کلیسای جامع استفاده می کنند یا نه، به این مکان رفته و به پژوهش بپردازد.گریفیت پس از اینکه مشاهده کرد که کلیسای جامع خالی است، زنگ های کلیسای جامع را به صدا درآورد تا نشانه ای برای تیراندازی آمریکایی ها نباشد.با شنیدن زنگ ها، فرماندهی آمریكا دستور تخریب را لغو كرد.مقاومت بالای این سازه در برابر آسیب دیدگی های متعدد موجب گشته است تا افراد زیادی از سراسر جهان جهت بررسی این سازه به این کشور مراجعه کرده و به بازدید و تحقیق در این رابطه بپردازند.

سخن پایانی

نمای غربی موجود در از وجوه گوناگونی یادآور کلیسای سن دنی است ، به واحدهای دو یا سه گانه تقسیم شده که نمونه ای از آشکارگی است . با این همه چون کار سخت آن در چند مرحله بود و هرگز به طور کامل به پایان نرسید . شهر شارتر در کنار رود ایور در دشت حاصلخیزی واقع شده است که در 90 کیلومتری جنوب غربی پاریس قرار دارد ، کلیسای جامع آن یکی از بناهای مقدس و از جمله اسرارآمیز ترین کلیساهای جهان است و یکی از دلایل را می توان به محل ساخت این بنا نسبت داد . دوک اکوتیا نخستین بنا را در 743 میلادی آتش زد و دانمارکی ها دومین بنا را در سال858 میلادی خراب کردند و در 962 و 1020 نیز سومین و چهارمین کلیسا در آتش سوزی سوخت و پنجمین کلسیا هم در 1194 نابود شد .