معروف ترین آثار معماری زاها حدید کدامند؟

زاها حدید یکی از معروف ترین معماران جهانی بوده است که چندین جایزه را از آن خود کرده و افتخارات گسترده ای را برای خود رقم زده است. یکی از این افتخارات وی این بود که جایزه پریتزکر را دریافت کرد، در واقع او اولین بانوی دریافت کننده این جایزه بود. حدید معتقد بود که هر پروژه باید یک ایده قوی داشته باشد و در فرایند طراحی هر سازه از اشکال گسترده و معنا دار استفاده گردد. سازه های طراحی شده به دست این بانوی معمار نشانگر حیات می باشند و در جریان بودن زندگی و خوشبختی را فریاد می زنند. در ادامه به معرفی برخی از معروف ترین این آثار خواهیم پرداخت.

ایستگاه آتش نشانی ویترا

زاها حدید یک ایستگاه آتش نشانی کوچک برای شهر ویل آم راین آلمان طراحی کرد. این ایستگاه آتش نشانی یکی از اولین سازه هایی بود که وی به طراحی آن پرداخت.
این سازه از بتن خام و شیشه در معرض دید ساخته گشته و دارای سطوح شیب دار و مایل، اشکال مورب تیز متقاطع به مرکز می باشد که به بهترین شکل ممکن طراحی و ساخته شده است. این ساختمان هنگامی که فرایند ساخت خود را پشت سر گذاشت، به عنوان ایستگاه آتش نشانی عمل نکرد بلکه به فضای نمایشگاهی موزه تبدیل گشت و هر ساله گردشگران فراوانی را به خود اختصاص داد.

مرکز هنرهای معاصر لوئیس و ریچارد

مرکز هنر های معاصر لوئیس و ریچارد واقع در سینسیناتی  اوهایا که نمایشگاه های موقت هنرهای معاصر را در خود جای داده است، یکی دیگر از سازه های طراحی شده توسط این معمار خلاق و هنرمند می باشد. این سازه به عنوان اولین موزه طراحی شده توسط یک معمار زن شهرت گسترده ای یافته است.
مرکز هنرهای معاصر لوئیس و ریچارد به سبک معماری ساختارشکن طراحی گشته و گروهی از بلوک های مشکی مات (فولادی) و سفید (بتنی) را نشان می دهد. این ساختمان در سال 2004 برنده جایزه موسسه سلطنتی معماران بریتانیایی (RIBA) شد.

خانه اپرای گوانگژو

خانه اپرای گوانگژو یکی از بزرگترین تئاترهای چین می باشد. این سازه از نظر ساختار شبیه دو سنگریزه است که از سواحل رودخانه مروارید بیرون می آید. یکی از این سنگریزه ها به عنوان خانه اپرا و دیگری به عنوان سالن چند منظوره استفاده می شود. این ساختمان کاملاً نامتقارن است.
ساختار های منحصر به فرد این سازه نشان دهنده تحقیقات فراوان و دشوار می باشد. این سازه که دارای جزئیات فراوانی می باشد به گونه ای طراحی گشته که نور از آن عبور می کند و ظاهری بسیاری زیبا پدید می آورد.

 مرکز آبزیان لندن

مرکز آبزیان یکی دیگر از سازه های طراحی شده توسط معمار مشهور زاها حدید بوده است که میزبانی بازی های المپیک و پارالمپیک 2012 در استراتفورد لندن را بر عهده داشته است.
بازدید از این سازه پس از مسابقات المپیک و پارالمپیک برای عموم مردم آزاد گشته و رویداد های ورزشی فراوانی را در خود جای داده است.

موزه هنر Eli and Edythe Broad

این موزه که در شرق لانسینگ میشیگان با خطوط مستقیم و لبه های تیز مشخص می شود، یکی دیگر از معروف ترین سازه های طراحی شده توسط زاها حدید می باشد. هر یک از بخش های این سازه یک گالری می باشد که مهارت معمار خود را فراید می زند. اگر چه این سازه بسیار بزرگ نیست اما طراحی خاص حدید موجب گشته تا گالری ها بسیار بزرگ تر به نظر رسند.
نمای ساختمان از فولاد ضد زنگ چین دار و برخی از پنجره ها از شیشه ساخته شده است تا نور را به داخل سازه منتقل نمایند.

مرکز حیدر علی اف

این مرکز فرهنگی بزرگ به عنوان یکی از بهترین ساختمان های جهان با جایزه طراحی سال 2014 شناخته شده است و در پایتخت آذربایجان، باکو واقع شده است.
این سازه دارای سه ساختمان، یک کتابخانه، یک مرکز کنفرانس و یک موزه است که توسط یک لابی بسیار بزرگ به یکدیگر متصل می شوند. طراحی خاص این سازه موجب گشته تا هر ساله گردشگران بسیاری به هدف بازدید از این سازه منزل خود را ترک کنند.

باشگاه سوارکاری برج نوآوری

باشگاه سوارکاری برج نوآوری که به طور رسمی Jockey Club Innovation Tower نامیده می شود و به عنوان مدرسه طراحی دانشگاه پلی تکنیک هنگ کنگ در هنگ هام مورد استفاده قرار می گیرد، سازه دیگری می باشد که توسط زاها حدید طراحی و ساخته شده است.
هدف از طراحی این ساختمان، ساخت ساختاری بودکه نماد توسعه هنگ کنگ یاشد و به عنوان قطب طراحی در آسیا شناخته شود.

شکل هندسی منحصر به فرد این به طرز هوشمندانه ای باعث می شود که نسبت به ساختمانهای مشابه، فضای کمتری را اشغال کند. این ساختمان برنده جایزه بین المللی RIBA 2016 در بخش تعالی بین المللی شده و از این طریق شهرت خود را افزایش داده است.

کتابخانه و مرکز آموزشی دانشگاه WU

شش شرکت معماری از سراسر جهان برای محوطه دانشگاه WU واقع در منطقه Leopoldstadt در اتریش استخدام شدند. این سازه بزرگ ترین کتابخانه تجاری و اقتصادی در اتریش است که توسط زاها حدید طراحی و ساخته شده است. این ساختمان با ظرفیت 1500 کارمند و 25000 دانش آموز به نحوه ای بسیار خارق العاده فرایند ساخت خود را پشت سر گذاشته است.
طرح متمایز این شاهکار توسط زاها حدید به عنوان یکی از برندگان جایزه ملی RIBA 2014 شناخته شد و از این طریق به شهرت خود افزوده است.

 فرودگاه بین المللی پکن داکسینگ

فرودگاه بین المللی داکسینگ پکن دومین فرودگاه بین المللی در چین می باشد که برای کاهش ازدحام در فرودگاه پایتخت ایجاد شده است. ساختمان پایانه ای که توسط Zaha Hadid و Groupe ADP طراحی شده است شامل یک بدنه مرکزی است که پنج راهرو از آن امتداد یافته و الگوی پنج ستاره را تشکیل می دهند. این فرودگاه که در سال 2014 تکمیل شده است، به بزرگترین ترمینال فرودگاهی جهان تبدیل گشته و سفر های هوایی فراوانی امکان پذیر می نماید.
طراحی ساختمان با استاندارد های زیست محیطی بالا، نور طبیعی، تهویه طبیعی و سایر طرح هایی که به کاهش مصرف انرژی کمک می کند، مطابقت دارد.

وانگینگ SOHO

وانگینگ SOHO مجموعه ای از سه آسمان خراش با طراحی منحنی شکل است که در وانگینگ، حومه پکن در چین واقع شده است. این برج ها برای میزبانی فضا های اداری و تجاری ساخته شده اند. طرح اولیه این ساختمان تنها شامل دو برج بود اما به دلیل محدودیت ارتفاع به شکل سه برج کوچک تر دوباره طراحی شد. طراحی منحنی منحصر به فرد توسط زاها حدید به طرز شگفت انگیزی نور طبیعی را از هر جهت به هر یک از ساختمان ها می دهد. این ساختمانها جایزه طلا (یا مقام اول) را توسط Emporis Skyscraper Awards در سال 2014 دریافت کرده است.

 مرکز فرهنگی بین المللی جوانان چین

مرکز فرهنگی بین المللی جوانان چین یک مجموعه فرهنگی بین المللی زیبا با دو آسمان خراش و یکی از بلندترین آسمان خراش ها در شهر نانجینگ چین می باشد. این سازه طراحی شده توسط زاها حدید در ابتدا برای بازی های المپیک جوانان 2014 ساخته شده و شهرت یافته است. این هتل از دو برج با امکانات کنفرانس چند منظوره، فضای اداری، یک سالن کنسرت، 505 صندلی و یک سالن کنگره با 2181 صندلی تشکیل شده است.

خانه هیل رزیدنس

این اقامتگاه استثنایی در بارویخا، حومه مسکونی در غرب مسکو واقع شده است. این خانه برای یک میلیاردر روسی طراحی شده است و تنها خانه خصوصی است که حدید در طول زندگی اش ساخته است. سازه نام برده یکی از مجلل ترین، گران ترین و غیر معمول ترین اقامتگاه های جهانی می باشد.
این خانه یکی از شاهکار های معماری می باشد که مورد توجه بسیاری از معماران و دانشجویان معماری قرار گرفته و مقاله های علمی فراوانی در رابطه با نحوه طراحی آن نگارش یافته است.

برج ژنرالی

این برج یک آسمان خراش معروف در شهر میلان ایتالیا است که به دلیل طراحی مارپیچ (پیچ خورده) به لو استورتو(Twisted One) ملقب شده است. همچنین از این سازه به عنوان برج حدید نیز یاد می کنند که به خاطر طراح آن زاها حدید نامگذاری شده است. این ساختمان به عنوان مجتمع اداری برای Assicurazioni Generali که یک شرکت بیمه ایتالیایی است ساخته شده است. این آسمان خراش در سال 2017 توسط جایزه Emporis Skyscraper مقام دوم را دریافت کرد و در سال 2019 توسط موسسه بتن آمریکا (ACI) مقام اول را برای ساختمان های مرتفع به خود اختصاص داده است.

ایستگاه راه آهن ناپولی آفراگولا

ایستگاه راه آهن ناپولی افراگولا که در شهر افراگولا، ایتالیا واقع شده است یکی دیگر از ساختمان های طراحی شده توسط طراح معروف زاها حدید می باشد که به عنوان دروازه جدید جنوب ایتالیاتوصیف شده است. این آخرین پروژه بزرگ زاها حدید قبل از مرگ وی در سال 2016 محسوب بوده است که طراحی و خلاقیت را به نمایش می گذارد.

این ایستگاه مانند پلی بر روی خطوط راه آهن برای اتصال سکوها ساخته شده است تا با اتصال سکو ها به یکدیگر حمل و نقل را آسان تر کند. حدید طرح خود را به سبکی که به نام آینده نگر شناخته می شود به کار برد تا ظاهری متمایز به ساختمان بدهد. این ایستگاه توسط BBC و CNN به عنوان یکی از بهترین ساختمان های جهان در سال 2017 انتخاب شد.

 موزه هزار

موزه هزار یک آسمان خراش 62 طبقه است که 84 آپارتمان فوق لوکس را در خود جای داده است. این هتل در میامی فلوریدا واقع شده است و دارای چشم اندازهای پانورامای استثنایی است.

آسمان خراش نام برده همچنین یکی از آخرین پروژه های زاها حدید است که پس از مرگ وی در سال 2016 توسط مدیر پروژه معمار کریس لپین تکمیل شد. یکی از ویژگی های قابل توجه ساختمان، اسکلت بیرونی خمیده است که برای ایجاد مقاومت در برابر گردبادها در منطقه طراحی گشته و ستون های کمتری را در داخل ایجاد می کند.

مروری بر فعالیت کاری زاها حدید که برایتان جالب است

فارغ‌التحصیلی او از دانشگاه در سال 1977 بود. او برای فعالیت در این زمینه به اساتید خود کولهاس و زنگلیس مراجعه کرد و در دفتر آن‌ها در روتردام هلند مشغول به فعالیت شد. در جریان همکاری با کولهاس، او با پیتر رایس ملاقات کرد که نقش بسیار زیادی در پیشبرد طراحی‌های زاها حدید داشت و در واقع یکی از مشوقین اصلی او در عرصه معماری محسوب می‌شد. زاها حدید، پس از آنکه توانست اقامت خود در انگلستان را اخذ کند، در سال 1980، دفتر معماری خود با نام ” دفتر معماری زاها حدید” را تاسیس کرد.

زاها از همان اوایل فعالیت معماری، تدریس هم می‌کرد. تدریس او ابتدا در انجمن معماری لندن بود و پس از آن در دانشگاه‌هایی مانند کمبریج، هاروارد، کلمبیا، هامبورگ و … نیز تجربه تدریس داشت. طرح‌های او در دنیای معماری نوعی انقلاب محسوب می‌شد و طرح‌هایی که می‌داد تا مدت‌ها تیتر دنیای معماری بود، با اینحال در مراحل اولیه، آثار او ساخته نمی‌شدند و در حد طرح باقی می‌ماندند. شاید این موضوع بیشتر به دلایل اقتصادی ساخت و ساز این سازه‌ها مربوط بود.

در واقع عمده اعتبار او در این زمان، وابسته به تدریس در دانشگاه‌های معتبر بود. در سال 1988، زمانی که در نمایشگاهی از آثار ساختارشکنانه شرکت کرد ( نمایشگاهی که بانی آن فیلیچ جانسون بود)، به اوج شهرت خود رسید.

در ادامه به معرفی معروف‌ترین آثار معماری زاها حدید خواهیم پرداخت؛ طرح‌هایی که در سال‌های 1991 تا 2005 اجرا شدند. در واقع در این سال‌ها بود که طرح‌های او مورد توجه فعالان معماری قرار گرفت و طرح‌های فولدینگ و فری فرم او، آغاز به خودنمایی کردند تا جهانیان با نوعی منحصر به فرد از معماری رو به رو شوند.