اصول 6 گانه طراحی داخلی، راز موفقیت طراحان داخلی!

برای موفقیت در هر تخصص و حرفه‌ای، نیاز است که در ابتدا به مبانی آن موضوع مسلط باشیم و بدانیم که چه مواردی، مختص به آن رشته است، چه مواردی مرز مشترک آن با سایر تخصص‌هاست و چه مواردی آن را از دیگر دانش‌ها جدا می‌سازد. طراحی داخلی نیز از این قاعده مستثنی نیست و اصولی کاملا منحصر به خود دارد که برای اینکه یک طراح داخلی موفق باشید باید با وجوه تئوری و عملی این هنر کاملا آشنا باشید.

طراحی داخلی، موضوعی است که بسیاری فکر می‌کنند با اندکی تجربه در آن می‌توانند خود را از متخصصین آن بدانند، در صورتی که اینگونه نیست. به ویژه در دنیای امروزی که دانش تئوری و پیش‌زمینه غنی در موارد هنری، برای موفقیت، امری اجتناب‌ناپذیر است. فرقی نمی‌کند شما می‌خواهید یک ویلا در شمال را دیزاین کنید و یا یک دفتر کاری در هر کجای دیگر را! شما باید با اصول طراحی داخلی آشنا باشید و به آن‌ها مسلط باشید تا بتوانید محصولی را خلق کنید که تاثیر مثبتی بر مخاطب می‌گذارد و بتواند الگویی مناسب در جهت خلق ایده‌های بعدی باشد. طراحی داخلی، تاریخ مخصوص به خود را دارد و ما از نمونه‌های آغازین در تاریخ هنر، و از دوره‌های سنگ و … این موضوع را شاهد هستیم و در بررسی‌های تاریخی متعددی به این نمونه‌ها استناد شده‌است. پس این هنر، هنری نوپا نیست و می‌توان آن را محصول قوه خلاقه بشر دانست که از دیرباز با او همراه بوده‌است. بسیاری، نقاشی‌های غارها را دال بر همین موضوع می‌دانند. این موضوع تا حدی مهم است که کتاب‌هایی صرفا در زمینه تاریخچه مبلمان و طراحی داخلی تالیف شده‌اند و نظرات بسیاری را به خود جلب کرده‌اند.

طراحی دکوراسیون داخلی، بسیار وسیع است و در تمامی جهان، در هر کجا به نحوی، به آن پرداخته شده‌است. اگر نگاهی به فرهنگ‌های متفاوت در سرتاسر جهان و نمونه‌های زیاد از دکوراسیون داخلی بیاندازید، متوجه گستردگی این هنر می‌شوید. از معماری داخلی ژاپن در شرق گرفته تا معماری‌های فرانسه و یا آمریکا! حتی در هر قاره آثار متفاوتی از منظر طراحی داخلی وجود دارد و سبک‌های بی‌شماری هستند که این هنر را در دل خود نهفته‌اند.

ما در این نوشتار، اصولی که به عقیده بسیاری، در کشور ما بسیار کلیدی هستند را بررسی کرده و معرفی می‌کنیم. این 6 اصل می‌توانند شما را در هر نوع چیدمان و طراحی داخلی راهنمایی کنند، از مبلمان ویلاهای شمال گرفته تا طراحی داخلی آپارتمانی در هر کجای دیگر! و یا هر کاربری دیگری!

در ادامه با ما همراه باشید تا نگاهی دقیق‌تر به اصول 6 گانه طراحی داخلی داشته‌باشیم. این 6 اصل عبارت هستند از: تعادل، تکرار، تضاد، تاکید، هماهنگی و تناسب و مقیاس

تعادل در طراحی داخلی

تعادل عبارت است از توزیعی یکنواخت از وزن بصری! این توزیع باید خود را در عرصه‌های مختلفی از مکان نشان دهد. رنگ، بافت، متریال، شکل، ابعاد اجسام و … زمانی که تعادل در فضاهای داخلی برقرار باشد، افراد به صورت ناخودآگاه حس ثبات را از فضا دریافت می‌کنند و ثبات یعنی آرامش! اگر می‌خواهید طراحی داخلی شما در خلق فضایی همگون و متعادل موفق عمل کرده‌باشد، باید ترفندهایی را در رابطه با مبلمان، دکوراتیوها، متریال، رنگ و … به کار ببرید.

به نظر شما نمود کاربردی و عملی تعادل در طراحی داخلی دقیقا به چه معناست؟ اگر ذهن شما در پی تقارن و الگوهای کلاسیک است، سخت در اشتباهید. تقارن هرگز به معنای تعادل نیست، بلکه می‌تواند نمودی از آن باشد! شما می‌توانید یک طراحی کاملا نامتقارن داشته‌باشید ولی در آن تعادل را به زیباترین وجه برقرار کرده‌باشید. موضوعی که در دوران مدرن به کرات دیده می‌شود. دقت کنید که اگر هر بخشی از فضا ثقیل‌تر باشد، تعادل به هم ریخته‌است. برای مثال، فرض کنید که شما یک رنگ را به صورت غالب فقط در یک سمت از ویلا به کار ببرید و آن را در سایر نقاط پخش نکنید! غالب بودن به تنهایی دلیل بر عدم تعادل نیست، ولی پخش ناهمگون، مثالی بارز از عدم تعادل است.

این موضوع را می‌توان به چیدمان لوازم و … بسط داد.

البته ممکن است طراحان به عمد در فضایی خاص این تعادل را بشکنند و نخواهند از این قانون تبعیت کنند. این مورد هم اگر به‌جا و درست به کار برود می‌تواند جذابیت خاص خود را داشته‌باشد.

تکرار در طراحی داخلی

تکرار را با نام ریتم هم شنیده‌اید، در واقع در اینجا یک تکرار ریتمیک مد نظر ماست. تکرار در طراحی داخلی، در موارد زیادی می‌تواند نمود داشته‌باشد. از تکرار در بافت و رنگ گرفته تا تکرار در لوازم دکوراتیو. دلیل عمده بهره بردن از تکرار در فضاهای داخلی، ایجاد انسجام و جذابیت بصری است.

این موضوع را می‌توان با استفاده از ابعادی در نسبت‌های متفاوت از یک قاب و یا گلدان و … در فضاهای داخلی ایجاد کرد.

برای مثال می‌توان از یک دکوراتیو خاص در سایزهای مختلف بهره برد، در لامپ‌ها و نحوه ایجاد روشنایی تکرار را وارد کرد و …

ایجاد تضاد در طراحی داخلی

مثل موارد قبل، تضاد نیز در مواردی مثل فرم، بافت، متریال، ابعاد، رنگ و … می‌تواند ظهور کند و جلوه‌ای خاص به فضاهای داخلی ببخشد. تضاد در طراحی داخلی به منظور جلوگیری از یکنواختی به کار می‌رود و باعث افزایش شادابی، نشاط و پویایی فضاها می‌شود. تضاد را با روش‌های متفاوتی می‌توان در فضاهای داخلی ایجاد کرد، مثل استفاده از دکوراتیوهای گوناگون در قفسه‌ها، یا چیدمانی متفاوت از سایر اقلام مثل کتاب‌ها و …

ایجاد تضاد در نور‌پردازی نیز از ایده‌های مورد استقبال در این زمینه محسوب می‌شود.

تاکید در طراحی داخلی

یکی از اصول 6 گانه که می‌تواند بسیاری از موارد را تحت تاثیر خود قرار بدهد، به کار بردن تاکید در روند طراحی داخلی است. ولی تاکید در فضاهای داخلی به چه معناست و چرا باعث جذابیت بصری می‌شود؟ زمانی که شما در روند طرح خود، نقطه‌ای را به عنوان نقطه کانونی در نظر می‌گیرید، از تاکید استفاده کرده‌اید. مثلا شومینه، آینه، یک دیوار، یک گلدان، میز و … هر یک به نحوی می‌تواند نقطه کانونی باشد. ولی این را بدانید که انتخاب نقطه کانونی هم اصول خاص خود را دارد. بهتر است چیزی را به عنوان نقطه کانونی انتخاب کنید، که قبل از هرچیز با سبک طراحی و حتی سلیقه شما هماهنگی بیشتری داشته‌باشد. برای مثال، شومینه از مواردی است که هم در طراحی کلاسیک و هم در انواع مدرن طراحی، گزینه مناسبی است.

نقطه کانونی می‌تواند فضایی برای گرد‌همایی باشد و سایر عناصر به کار رفته در طراحی را تحت‌الشعاع خود قرار دهد.

مقیاس و تناسب، بحثی مهم در طراحی داخلی

و اما پنجمین فاکتور و یکی از مهم‌ترین عوامل تاثیرگذار در طراحی داخلی، یعنی مقیاس و تناسب. مقیاس، چیزی نیست جز اندازه در حالت کلی و تناسب در ارتباط با سایر موارد حاضر در طرح معنا می‌یابد و نوعی مقایسه بین عوامل درگیر در طراحی داخلی است. مقیاس را می‌توان با تکرار بهتر توضیح داد. زمانی که شما از تکرار یک قاب در ابعاد مختلف استفاده می‌کنید، آن قاب را در مقیاس‌های مختلفش تکرار کرده‌اید و در رابطه با تناسب، این قاب باید در تناسب با سایر آبجکت‌های به کار رفته در زمینه ما باشد. اگر تناسب رعایت نشده‌باشد، توازن و همگونی فضا زیر سوال می‌رود و ناخودآگاه کاربران را اذیت می‌کند.

هماهنگی در طراحی داخلی

تعریف شما از هماهنگی اعضای یک مجموعه چیست؟ حتما شما هم مجموعه‌ای را هماهنگ می‌دانید که کلیه اجزا آن به صورتی هم‌خوان با یکدیگر کار کنند و در نهایت بتوانند یک کل واحد را تشکیل دهند. این موضوع در رابطه با طراحی داخلی، دقیقا به این معناست که از مبلمان تا بافت، رنگ، دکوراتیوها و … همگی بتوانند در نهایت فضایی یکپارچه تشکیل دهند و علاوه بر زیبایی بصری، همگون باشند.

تمامی 5 اصل گفته شده در قبل، همگی باید در نهایت منجر به برآورده شدن هماهنگی شوند.

هماهنگی در بخشی، مربوط به جزئیات است و در قسمتی، مربوط به کلیات کار. برای مثال، اگر از یک طرح خاص در کاغذ دیواری استفاده می‌کنید که در آن الگویی تکرار شده‌است، تکرار آن در سایر متریال‌ها، نوعی هماهنگی در جزئیات است و استفاده از یک سبک کلی در تمامی انتخاب‌ها، یک نوع هماهنگی در کل است.

بهتر است از چه متریالی در طراحی داخلی ویلا استفاده شود؟

مبحث متریال یا همان مواد استفاده شده در طراحی داخلی ویلا، یکی از مواردی است که بسیار به سلیقه شخص وابسته است، برای مثال بعضی افراد دوست دارند کابینت های آشپزخانه شان از جنس چوب باشد، برخی ترجیح می دهند از جنس ام دی اف باشد، برخی ترجیح شان این است که جنس صورت شویشان از سنگ باشد، برخی به سرامیک علاقمند تر هستند، بنابراین باید از ترجیحات مشتری آگاه بود و با ذکر مزایا و معایب هر یک از محصولات از سلیقه شخص آگاه شد و در نهایت یک ویلای رویایی را ایجاد کرد.

نقش مبلمان در طراحی داخلی

مبلمان، تنها بخش طراحی داخلی نیست، ولی بخشی بسیار مهم از آن است. در مصنوعات بشری، مبلمان جایگاهی بسیار ویژه دارد، ولی بسیاری از فرهنگ‌ها مثل چادرنشینی به راحتی بدون آن زندگی می‌کنند. با اینحال در دنیای مدرن، مبلمان جزئی لاینفک از فضاهای داخلی است.

جالب است بدانید که تاریخچه مبلمان به دوران نوسنگی بر می‌گردد و اولین نمونه‌های یافت شده از آن، متعلق به خانه‌ای از نوسنگی در اسکارابرا در جزیره اورکنی در شمال اسکاتلند است. این مبلمان‌ها غیر قابل انتقال هستند و در فضاهای داخلی به کار رفته‌اند.

مبلمان، بازگو کننده سطحی از فرهنگ است و در بررسی تاریخ آن، بهره بردن از این عنصر، یکی از تفاوت‌های بین انسان پیشرفته و انسان اولیه نیز محسوب می‌شود. با اینحال مبلمان به تنهایی بر برتری فرهنگی دلالت ندارد.

گستره تفاوت در انواع مبلمان در سطح جهان بسیار وسیع است. در عصر حاضر، مرزهای طراحی داخلی رفته رفته کمرنگ‌تر شده‌اند و شاهد نوعی همسانی در مبلمان بسیاری از فضاها هستیم و مبلمان برای طراحی مدرن از ضروریات محسوب می‌شود.

روانشناسی رنگ ها

شما هیچگاه نمی توانید شخصی را که عاشق رنگ طوسی است مجبور به پذیرش رنگ سبز کنید، چرا که حتی اگر شخص در ظاهر این کار را کند، تا پایان مدتی که قرار است در آن محل زندگی کند، همیشه این حسرت را در دل خواهد داشت، که ای کاش از رنگ مورد علاقه ام در نمای داخلی ساختمان استفاده میشد.

بنابراین اولین کاری که یک طراح داخلی باید انجام دهد، این است که متوجه بشود، صاحب خانه به چه رنگی علاقه دارد، حتی ممکن است برخی افراد مطمئن نباشند به چه رنگی بیشتر علاقمندند، با این اوصاف باید تصاویر خانه هایی با نمای داخلی متفاوت به آن ها نشان داده شود، تا بتوان در این زمینه تصمیم درستی گرفت.

چه نوع دکوراسیونی مناسب تر است؟

انتخاب دکوراسیون داخلی یکی از سخت ترین کارهایی است که ممکن است هر شخصی در زندگی مجبور بشود آن را انجام دهد، زیرا معمولا اغلب افراد از سلیقه خود آگاهی زیادی ندارند و حتی شناخت خوبی از انواع دکوراسیون داخلی نیز ندارند، بنابراین یکی معمار داخلی باید در جهت آگاه سازی شخص قدم بردارد و انواع دکوراسیون داخلی که شامل سبک های مینیمال، بوهمیان، سنتی، مدرن و… است را معرفی کند، تا صاحب خانه بتواند طراحی داخلی رویایی ویلای خود را پیدا کند.